martes, septiembre 27, 2011

unha hora na vida Stefan Zweig, Lagarta Lagarta




Antonio Tabarés, o autor do texto dramático e Rosa Álvarez, directora da obra que a compañía Lagarta Lagarta está a representar sobre o meu querido Stefan Zweig fixeron moito máis que un traballo dignísimo. Contribúen á recuperación dun tesouro. Unha das maiores excelencias literarias e humanas que aquela xenerosa centuria decimónica deu en parir para ser de seguida humillada pola devastadora puntualidade da maldade, sempre agochada tras as portas da historia para pasar a coitelo á pouca sensatez que pode medrar nuncas décadas de paz. Non levaba eu moita confianza nesta posta en escea, cicais por unha cultivada e obsesiva admiración que lle profeso ao escritor. Téñoo por un vello coñecido e amigo, sei das súas teimas e dos seus prexuízos, dos seus medos e das súas paixóns porque o seu perfil asoma nidio no recanto de cada frase dos seus libros, moi especialmente nas páxinas das súas memorias. Eu creo que fun case máis a vixiar que a ver unha obra de teatro polo nada mero afán de pracer. Con todo, eses primeiros minutos de posta en escea no que Belen Constenla le a última vontade do seu home, estático no centro do escenario, soportando o son das lembranzas a canonazos, foron moi oportunos para mudar a miña actitude rebelde. Creo que hai que facer este exercicio de mínima sumisión se se quere ser bo espectador e tirarlle partido a obra. Unha hora na vida de Stefan Zweig hai que disfrutala aínda que sexa un soño ou unha ficción, díxenme. E fun quen de exiliarme nun esceario a milleiros de quilómetros e setenta anos atrás da man da enigmática Lotte Altman, do obsesivo Samuel Fridman e do propio Zweig. O carrusel comezou a súa viaxe cunha música que non concordaba co ritmo dramático que impoñía o guión. Un descoido un tanto impertinente, este da música, estando Schubert tan presente na vida e na obra do personaxe principal. Pero foron máis os acertos. A interpretación de César Cambeiro, por exemplo, con ese tremelicar misterioso que o arreguiza dende o comezo, cando invade o lapso espazo-temporal máis íntimo dos Zweig. De socato, a delicada orde coa que a parella prepara o derradeiro instante interrompida coa violencia que tanto detesta o escritor. Prodúcese entón unha complicidade entre este e o público, a curiosidade ¿quen é este maldito intruso? Eu penso que todos os que relemos as súas memorias quedamos cunha morea de preguntas anoadas na gorxa, preguntas e recriminacións que son as que o atrevido e falso Fridman ceiba nun esceario que treme ao compás das súas obsesións. Curioso personaxe Fridman. Seica ven na procura dunha peza valiosísima para a súa colección pero en realidade ven curarse dela, o mesmo que o noso escritor, só que a terapia de Zweig é moito máis afouta e sabia porque é quen de empregar toda a liberdade que foi colleitando no transcurso da súa vida para facer dela a súa causa final. Dixoo mais ou menos así: a túa vida non está nas túas mans, pero sí a túa morte. Porén todos os que lemos a Zweig, penso, somos uns Fridmans incurables e seguimos recriminándolle (¿a quen?) esa decision tan inxusta. Eu, nunha hora con Zweig faríao, si, pero tamén lle preguntaría por Lotte, por que non a convenceu de que quedase. Estou segura de que non lle levaría moito traballo convencela. Lotte, a secretaria, a sumisa, a que non lle mereceu unhas verbas na súa carta de despedida, que misteriosa muller....

1 comentario:

ourensan dijo...

Unha xoia, César Cambeiro; outra excelencia, menos visíbel, Belén Constenla; un texto exquisito, fulgurante, cheo de parsimoniosos espellos reflectantes. Deleitosos momentos infindos vividos, un xeito de estar-no-mundo. Cecáis lle falte sobriedade e discrección a un Ernesto Chao, a quen lle costa desenvolverse de si mesmo, ata no vestiario (canto mellor o da foto do folleto de mao). Imprescindible, unha sorte ter aterrado nese patio de butacas ese día, antes de...