jueves, septiembre 16, 2010

La librería, Penélope Fitzgerald


Rexistrar revistas non sempre é aburrido. A portada do TLS do 2 de xullo era tentadora. Presentaba unha suxerente fotografía en branco e negro dunha autora descoñecida. Malia o meu deficiente inglés, achegueime ás páxinas centrais para informarme mellor desta escritora. Atopar entre as novas adquisicións da biblioteca a tradución ao castelán dunha obra súa foi unha das mellores sorpresas bibliográficas deste deste idílico e ogallá interminable verán de sol e felicidade. O que máis me gustou da biografía de P. foi a súa tardía incursión no oficio. Cada vez estou máis segura de que escribir ou cando menos publicar antes dos sesenta é un acto de prepotencia que, agás as forzosas excepcións que acompaña a toda regra, só contribúe a un empobrecemento cultural como o actual por mor dun asolagarmento libresco no que distinguir o gran da palla require a maña e paciencia do arqueólogo. Ademáis do mérito do seu retraso (no de publicar, quero dicir) atraeume moito o feito de pertencer a unha familia de ecritores, editorEs, teólogOs e criptógrafOs tan sobranceirOs. Inevitábel pensar noutra muller xenial esquecida entre tanto ilustre varón. A obra que caía nas miñas mans, A Librería, fora finalista do Premio Booker que logo gañaría con Á deriva, así que non tardei e botarlle o dente. Mergulleime na bruma da campiña inglesa en compañía de P. grazas a unhas delicadísimas e ao tempo profundas descripcións que construían frases coa rotundidade e perfección da pincelada do mellor paisaxista inglés. O toque de humor e ironía intelixente adobían parágrafos que completan a psicoloxía duns personaxes que semellan ter sido nosos veciños de toda a vida:

Se podía decir que Florence Green, al igual que el señor Keble, era de natural solitaria, pero esto no les hacía personas excepcionales en Hardborough, donde muchos de sus habitantes lo eran también. Los naturalistas locales, el encargado de cortar los juncos, el cartero, el señor Raven, el hombre de los pantanos, iban en bicicleta solos, inclinándose contra el vieno, observados por los observadores, que podían saber qué hora era por su aparición sobre el horizonte. Algunos de estos seres solitarios no se dejaban ver siquiera. El señor Brundish, descendiente de una de las familias más antiguas de Suffolk, vivía tan encerrado en su casa como un tejón en su guarida. Cuando salía en verano, con su atiendo de tweed de un color entre verde oscuro y gris, parecía un matojo andante entre los tojos, o tierra entre el aluvión. Su mala educación molestaba de la misma forma que lo hace el tiempo, cuando empieza despejado por la mañana, para nublarse después, rompiendo las promsesas que parecía traer consigo.

Florence Green, é un personaxe cheo de encanto e dunha afouteza encantadora. A súa sensibilidade e debiliadade (só aparente) agocha unha personalidade poderosa que nos convida a pensar na propia autora. Florence, con todos os elementos en contra, decide montar a súa librería en Old House, unha vella casa abandonada que de socato suscita o interese da mesquiña veciñanza. Vémola desenvolverse tan lixeira entre a lama e a bruma de Hardborough como entre a ríxida solemnidade da alta sociedade nas reunións de The Stead da señora Gamart. A autora non desaproveita a ocasión de criticar os hábitos lectores dunha poboación que permanece ancorada no pasado e recalcitrante fronte as novidades. P.F. non pode eludir o debate que debía suscitar a Lolita de Nabukof, publicada catro anos antes do tempo da novela:

-Yo no le doy tanta importancia como usted, supongo, a las nociones del bien y el mal. He leído Lolita, como usted me pidió. Es un buen libro y, por lo tanto, debería intentar vendérselo a los habitantes de Hardborough. No lo entenderán, pero será mejor así. Entender las cosas hace que la mente se vuelva perezosa.

"...estoy algo desconcertada sobre lo que han dicho de ella los periódicos americanos. Un crítico ha afirmado que su publicación era una mala noticia para el ramo y para los lectores, proque era aburrida, pretenciosa, de lenguaje florido y repulsiva. Pero por otro lado había un artículo de Graham Greene que decía que era una obra maestra...". CLIC

Dende outro punto de vista, a autora aproveita o traballo de Florence para amosarnos un ha mostra da literatura da época da que tiramos conclusións moi interesantes: xunto cos Usted puede ser su propio mecánico, Manuel para el Reconocimiento de las Flores Silvestres para el Instituto de la Mujer, e outros do estilo están as revistas "para nenas". Lémbranos as historietas que ofrecían os quioscos cando eramos cativas (no pleistoceno xa). Bunty, por exemplo, ou a revista Woman´s Own, un clásico na literatura de cordel para mulleres.

Só me queda rescatar e gardar algunhas frases ...

Un buen libro es la preciosa savia del alma de un maestro, embalasamada y atesorada intencionadamente para una vida más alla de la vida y, como tal, no hay duda de que debe ser un artículo de primera necesidad.

-No creo que los hombres sean mejores jueces que las mujeres-dijo Florence-. Pero pasan mucho menos tiempo lamentándose de sus decisiones.

Ella fue consciente, allí sentada en la tenue luz de la tarde, ante el despliegue absurdo de cuencos y tarrinas, de que en ese momento la soledad estaba hablando con la soledad y de que él estaba intentando llegar a un entendimiento con ella.

A Christine le gustaba encargarse de echar el cierre cada tarde. A los diez años y medio tenía la certeza, quizá por última vez en su vida, de cómo había que hacer las cosas exactamente.

No hay comentarios: