Covalladas, Xurxo Borrazás

Covalladas. Prosa Vertical deixa unha sensación de desacougo no lector. Trátase dunha historia case surrealista, dun mal soño no que malia estar espertos e contra nosa vontade somos quen de recoñecérmonos como algún deses repelentes personaxes. Os ananos, seres adocenados, vulgares ata a náusea, son os protagonistas da ¿historia?, os habitantes da cova, é dicir, de calquera comunidade política ou país, que, desprovistos do libre albedrío, pagan penosamente cunha existencia ruda e merdenta o pecado de ter asinado un contrato social. O autor, nunha macabra broma que sinto como un empurrón cara o baleiro (o mesmo que o personaxe narrador lle atina ao seu doppelgänger) chántanos diante un espello deformante, ou non, dado que o deforme é a propia realidade. Ollamos a nosa ridícula existencia e recoñecémonos como eses ¿seres? confundidos, ridículos, lambecús, desleixados e o peor, rematadamente mediocres. Non hai quen se salve da queima e dede abaixo arriba, a sociedade que vive da cova está ademáis condenada a repetir unha historia circular nun eterno retorno que non deixa de ser a visión amplificada dun ciclo temporal máis pequeno, á medida dos ananos, pero tamén insorportable. Por veces temos esa sensación de total abandono que caracteriza a Joseph K. ou calquera outro personaxe de Kafka. Outras, sentimos case físicamente a sensación de afogo que comporta a vida na cova, a falta de ar, "a falta de matices", a escuridade, a merda dos morcegos que non damos reciclado. Aí lembrei ao pobre Truman. O periplo no personaxe do narrador, a súa soidade, a súa impotencia para entender, o seu rexeitamento a recoñecerse como un mais, cicais un sobrevivinte só por uns segundos de diferencia, mergulloume na literatura catastrofista de ciencia ficción. Imposible non lembrar o Mundo somerxido de Ballard, ou The Road de C.McCarthy. Imposible tamén non recoñecer un trasunto de Gulliver no episodio da Xigante (con "e" non sexista como ela recoñece). Pero entre tanta negrura hai moito humor, moitísima caricatura entrañable. Un exemplo, o cantante cosido, ou sexa, a censura, a corrección política, o traizoeiro tribuno da plebe (¿podería ser un sindicalista?)....ás veces lévano á entrada a cantarlles ás autoridades. Como unha ofrenda. Alí descóseno e canta mellor / ca un canario preso. Sempre obedece". Na contracapa dise que é un texto máis paródico que alegórico e cun sentido do humor que xoga a dotarse de sentido. Sen entender moi ben o que o que quere dicir o glosador, eu vexo claramente un esforzadísimo exercicio de retranca. Retranca e mala hostia, para entendérmonos. Unha aptitude que recoñezo moi ben entre os habitantes da "cova" que se negan a vérense representados pola mediocridade dos seus cantantes. E o mundo do revés, para os que entenden algo, e este falar dende a carraxe era un xénero que non tiña representante, ata agora. Parabéns a Xurxo, gustoume ler, dúas veces de corrido e sempre cun sorriso nos beizos este texto que non sei se será un excelente exercicio literario, dudo que o pretenda, pero dende logo como desafogo non ten prezo.