Testemuñas do holocausto (I).

Imaxe: My God, My God, why hast thou forsaken me?

Cada certo tempo retomo a Primo Levi. O enfrontamento cunha escrita desapaixoada que conta situacións de violencia extrema axuda a resituarse en tempos de crise. Non é unha pulsión masoquista a que me achega á literatura do holocausto, é unha necesidade de entender comportamentos humanos que forman parte das nosas rutinas. Saímos cada día nos xornais como protagonistas de holocaustos de todo tipo. O estudo da violencia non rematará con ela, sen dúbida, pero entender o que H.A. chamou a banalidade do mal pode axudar a combatir esa pulsión primitiva e animal que nos convida a inflixir dano gratuitamente. E desta banalidade do mal forma parte tamén o desprezo polo seu estudo. Cicais o mesmo que acontece coa memoria histórica. Cicais exemplos da cobardía para enfrontármonos con nós mesmos. Non está todo estudado. Nin moito menos. Hai poucos anos que temos acceso a traduccións de textos, testemuñas, ensaios, filmes, memorias, diarios, documentais, etc. Primo Levi, Jean Améry, Shoah e Sobibor de C.Lanzmann, O xuizo de Nuremberg, un especialista, de Rony Brauman e Eyal Sivan, etc. son documentos que nos fan partícipes daquela historia terrible e moitos deles son producto dunha necesidade de contar que convertía a morte nun luxo para os que sentían esa obriga como irrenunciable. Unha necesidade de contar que, como recoñecía P.L. avait pris la forme d´une impulsion inmediate et violente qui pouvait rivaliser avec les besoins élémentaires que nos avions par ailleurs. Unha pulsión que seguramente se alimentaba da esperanza nunha correspondente necesidade de coñecer. Porque descoñecer a historia, sobre todo a máis violenta, que é precisamente a máis recente, non asegura que non se repita, pero mergúllanos nunha intemperie intelectual demasiado propicia para converternos en vítimas da perversas ambicións dos individuos máis mediocres e faltos de escrúpulos. Afortunadamente estanse xa facendo tamén na nosa contorna estudos interesantes. O profesor Garrido Vilariño, autor dunha tese moi interesante sobre as traducións no proceso de Nuremberg, ten publicado entre outros, un artigo sobre a interpretación nos filmes do holocausto no que analiza en profundidade os documentos máis importantes sobre o tema. Shoah e Sobibor, de Claude Lanzman, The Nuremberg Trial, Un Specialiste, de Rony Brauman e Eyal Sivan, entre outros. Nesta ligazón tendes o artigo do que en poucos días agardo ofrecer unha tradución.

Outros artigos do mesmo autor:

• Os límites do cinema documental na representación do holocausto: o modelo de Shoah como tradución / paratradución do acontecemento. En: Carmen Becerra [et. al.] Lecturas: Imágenes. Cine y Memoria. Vigo: Academia del Hispanismo, 2007.

• A escritura resiste a barbarie?. En: Viceversa, 11(2005). Universidade de Vigo.
  

Jamais je ne sais...

Jamais je ne sais si je ne comprends rien ou si je comprends tout. Je ne sais pas non plus ce qui est mieux. Ne rien comprendre c´est trop humiliant pour moi. Je n´aime pas me voir si impuissante. Eh, bien, cependant, c´est excitant de penser qu´il y a dehors un monde inconnu et à ma disposition si je m m´applique. Bien au contraire, tout comprendre c´est comme être sur un balcon d´où on ne peut rien voir qui soit digne d´intérêt, mais qui est bien chic.

Photo: Ángeles Santos. Pour marcher sur les traces....
¡merci à nouveau Floriaaaaaaaaaaanne!

Je me demande si je ne suis pas en train de jouer avec les mots. Et si les mots étaient faits pour ça ? Boris Vian.

Libros por Haití

A Biblioteca da Universidade de Vigo está a organizar un mercadilllo solidario de libros para recadar fondos destinados a Haití. Podedes compartir as vosas lecturas colaborando con esta iniciativa. Só tendes que elixir os libros que ides premiar e doalos á biblioteca para poñelos logo á venda e así recadar algúns cartos que se ingresarán nunha conta da Cruz Vermella.

Máis inf.: DUVI



¡ p a r t i c i p a e l e e !

Senxonacionalismo.

Porque claro, para que haxa unha auténtica compenetración teñen que concordar tamén as ideas. Iso é ter as cousas claras, si señor. Velaquí un exemplo dignísimo de verdadeira entrega á causa nacional, auténtica fidelidade patria. Vexo aí unha proposta de relación de sumisión política e de xénero que pode inaugurar unha cuarta ou quinta vía. Que retorcida son, si, si, é verdade. Pode que si. Pero pensade comigo...¿por que ter ideas galeguistas e ser sensible cos problemas do país é a condición para un contacto meramente sexual? ¿que valor engadido pode aportar un nacionalista de ideas sensibles cos problemas do país á sexualidade desa muller? Poden ser máis de cincuenta e cinco razóns, pero só son quen de imaxinar a unha parella que trata de facelo entre estampas de Castelao arrolados polo son dunha gaita. E está ben que así sexa ¡que carai! É como dicir ¿somos ou non somos? ¿pois entón? falemos claro, que son unha tía seria e non me vou deitar con calquera chiquilicuatre que non teña claro a diferencia de nación e nacionalidade, que non estea ben dotado de argumentos en contra do decreto ou que non teña traia ben estudadas as posturas en torno á lingua, a cultura e o territorio.

Estou segura, xa todo foi pensado e ata dito nalgures. Hoxe pensaba eu mentres premía o número 4 do meu ascensor que...moralmente falando, casi é tan malo sentirse culpable sin ter feito nada concreto como sentirse libre de toda culpa cando se é realmente culpable de algo...exactamente, verba por verba o que escribiu H.A. (2004:433) hai máis de corenta anos, segundo lin esta mesma noite. Así que satisfeita de ter pensamentos de altura quedo tranquila ollando o mar dende esta glamurosa terraza.

Foto: A.B.B. en Baiona.

O´C´29

Tiña pensado contactar con vostede para devolverlle certos documentos persoais seus que rescatamos A. mais eu hai algúns anos dunha preciosa casa en ruinas pouco antes da súa demolición. Algunhas escrituras de propiedade, fotos en blanco e negro e algunha en sepia que se eslúe cada día un pouco máis, unha vella carteira de coiro coas iniciais douradas do seu tío e, algunhas curiosidades que vostede ou a súa familia gardaron nun caixón algún día. Bah, cousas, a fin e ao cabo, cousas que quedan cando marchamos, provisional ou definitivamente. A maioría son a proba que acredita a vulgaridade da nosa existencia. Un preito por un curruncho de terra que fica hoxe vai ti saber onde. Un feixe de facturas e recibos da contribución escrupulosamente ordenados que me levan a imaxinalo a vostede con ese aceno de eterno cabreo que impón tanto respeto. Un precioso carnet de socio da máis selecta sociedade recreativa auriense dalguén da súa familia cun porte distinguidísimo. Algún salvoconducto como se precisaba para atravesar tanta fronteira nesa idade de pedra que foi a posguerra. En fin, papeis, cousas, obxectos. Agardarei algún tempo, que agora anda moi preocupado coas lideiras desa nova maxistratura que veñen de concederlle, e máis que virán. Vostede ben o merece por sabio e traballador. Malia todo, hoxe, cando o vin sorrindo apretándolle a man ao noso caciquiño de toda a vida, quitáronseme as ganas. De súpeto esquezo frases fermosas e requintadas páxinas que facían lexible algún xornal desta leira. Porque si, enténdoo, ten vostede que falar con todos, pero ese seu sorriso non é disimulado, esa aperta non é puro protocolo, digamos que se lle ve a vostede moi a gusto co noso político máis xeitosiño, o habelencioso continuador do sistema do carallovintenove que, para desgraza desta leira ten asegurada a súa política de "para iso ten que falar vostede con" durante moitos anos.

Die katholische Kirche und der Sex

Elegancia suma

Malgré tout.

Malia todo, encántame ser muller, só dende este outeiro espido e exposto a climatoloxía máis rigorosa se pode disfrutar a gusto a ridícula propensión de tantos homínidos hiperevolucionados a ollarnos dende a atrofia conxénita e deliberada do seu ollo reptiliano. Dende este outeiro gozamos, algunhas ilusas, dos aloumiños dos escasísimos machos que aínda son quen de camiñar erguidos malia a gravidade animal dun pene que ameaza con turrar deles ata o centro da terra. E dende aquí, ademáis, non se escoitan as deposicións dos retrofalantes que seguen tremendo diante do feminino, bueno, do feminino e do singular, que xénero e número aquí teñen moito que ver, o que queira entender que entenda, e o que non que se achegue a un outeiro.

Pegada da foto: Elaboración propia nun fermosísimo recuncho da ría viguesa.

Il a commencé à pleuvoir

Il a commencé à pleuvoir comme si de rien n´était, j´ai seulement été dérangée par la soif et je n´ai pas trouvé une seule goutte d´eau pour me mouiller les lèvres, j´ai failli vouloir me réveiller mais je suis restée figée, je n´ai pas fait s´elever de montagne pour arrêter la tempête et protéger au moins cette grande villa, j´ai fait confiance au pouvoir de l´improvisation et il est arrivé ce qu´il est arrivé, des cadavres partout, alors qu´un nuage gris souriait s´en allant peu à peu, sans me réveiller...(merci Floriannnnneeeeee!!!!)

il fallait...

...il fallait se mettre à la place du personnage, malgré tout, maintenant...un, deux, trois verbes c´est suffisant, c´est la première fois que je vois les verbes s´arracher les cheveux, que j´écoute le bruit des larmes qui tombent par terre, il fallait...il fallait...chercher midi à quatorze heures, bien sûr, et salir les vitres pour nettoyer ensuite...je suis très fatigué d´en avoir assez. Ce matin j´ai relu Primo Levi, une autre raison de me réconcilier avec le contexte, pour ne pas me retenir ma joie...demain une autre page, peut-être...

Este primeiro achegamento á lingua de Molière, é resultado da grande amabilidade de Florianne Le Pen, que me corrixe e me anima. Bicazo wapa!
Photo: Une proposition de Titty Thusberg

To(l)os pola patria.

Si, A., a patria...unha desas verbas perigosas que deberían de asubiar a xeito de advertencia, que dicía Canetti. Unha, grande e libre, común e indivisible. Deberiamos construir un cárcere para estas verbas asasinas e trampeiras mentres non haxa mestres sensatos que lle aprendan aos cativos a manexalas coa precisión do reloxeiro. Verbas-larpeiradas de material inflamable que provocan unha irresistible predisposición a prender lume ao que simbolice a outras patrias, e por extensión a outras razas, nacións, tribos, sectas ou parroquias. A patria, cicais o invento menos gracioso do que gabármonos, pero máis efectivo que moitos deuses no que a inputs de holocaustos se refire. Pobres deuses anódinos que fuxen dos olimpos reocupados por impertinentes stakeholders que non respetan nin a antigüidade no posto. Que graza pode ter morrer e matar por deus nestas latitudes hipercivilizadas, eso é cousa dos que saen na televisión abaneándose ao tempo que memorizan absurdos versos sagrados, porque non son os nosos. Pero solidarizármonos cos mártires que sementaron o orgullo xentilicio, eso é outra cousa. Que importan as guerras, xenocidios, to(lo)dos polas patrias, polo noso, porque se respete a nosa superioridade de sermos diferentes dos que viven un pouco máis aló desa raia que alguén moi espelido debuxou non hai tantos anos. Que mais da quen fóra e para que o fixo. Agora hai que defender a terra reconquistada e prender un bo lume para que non se acheguen as feras. Vaia conto...¿quen traga con todo eso?

Recomendación de lectura.

Foto: Libreta escolar de Álvaro Blanco Vila, conservada polo profesor da Escola Pública "Mosteiro", en Bembrive, Vigo, e fotografada co permiso do autor. A libreta é do ano 1964.

Renacemento, Kenzaburo Oé

¡que sublime pracer disfrutar outra vez de Kenzaburo! Aínda teño moi fresca aquela imaxe do aforcado, totalmente espido coa cabeza pintada de vermello e cun cogombro metido no ano. Saberán os xaponeses o significado deste ritual, Kenzaburo escribe para eles, fundamentalmente. Volvo ás delirantes descricións das fragas de Shikoku e baixo os efectos do doburoku que zumegan as páxinas de Renacemento mergúllome no Xapón que nunca fun quen de imaxinar. Na historia contemporánea dxs estudantes de COU da miña era só coñecíamos de Xapón, e malamente, a Era Meixi, que ademais nunca caía na selectividade. Na universidade tampouco se nos abriron moitas portas ao coñecemento de Oriente. Eso si, foros, frades e fidalgos tivemos abondo. Pero iso é outro tema. Un momento que prendo o tagame. Kogito, o alter ego de Kenzaburo decide escoitar as cintas que Goro, seu amigo, que ben que suicidarse, lle foi enviando dende hai tempo. O relato configúrase ao ritmo dunha conversa co “outro lado” que se constitúe como un magnífico recurso narrativo. Kogito prende o tagame por primeira vez coa mesma ansia de descubrir que Don Quixote, a mesma teima, a de saber, recompoñer e reparar. Mais a procura de Kogito parte do desalento de saberse derrotado. De non ter intepretado ben os signos no seu momento. A través das gravacións de Goro coñecemos as tribulacións de Kogito/Kenzaburo e as vicisitudes da orixinal historia deste país. A predilección do autor por esta literatura watashi, do eu, consegue transmitirnos unha auténtica sensación de realidade. A literatura como acto de valentia e xenerosidade, que corrobora o autor nas súas entrevistas. Mi padre no era militar, pero era un fascista. Él y sus amigos militares creían en la necesidad de que el ejército diera un golpe de Estado para evitar que se perdiera la guerra. O lector atópase escoitando tamén a Goro/Yuzo Itami, vivindo e interpretando as súas lembranzas, e procurando sinais no pasado en común con Kogito. Mais a sinceridade ten un prezo alto, Goro pagou coa súa vida e Kógito/Kenzaburo foi e está tamén recibindo o seu. Malia todo ao escritor sempre lle vencen as ansias de mudar o mundo, por iso Don Quixote/Sancho, Kogito/Goro, Kenzaburo/Juzo, seguen lendo, escribindo, contando e escoitando. Hai anos vin nun daqueles negro sobre blanco do inefable Sánchez Drago unha entrevista con Kenzaburo na que relataba a preciosa anécdota que lle ocorrera co seu fillo discapacitado. Escoitar ao reiseñor foi un acto de heroicidade e agora Hiraki seica é grande compositor no seu país.

A cinta branca, Haneke (I)

A foto: Erntedank (1), de Jürgen Wegener, 1933

A película de Haneke pilloume lendo Éloge de la désobeissance, un ensaio sobre o xuizo de Eichmann e Terras Baixas de Herta Müller. Non queda outra que recuncar co tema da maldade. Vaia por diante a miña admiración por este director, un dos poucos, xunto con Von Trier, (a mesma sensación de claustrofobia que en Dogville) cineastas-filósofos que gustan mergullarse no esotérico mundo do noso eu máis escuro. Hai unha tendencia, moda, corrección política que evita o tratamento obxectivo dos comportamentos máis perversos do ser humano. Claro que haberá que facer un enorme esforzo de...¿resemantización? e tratar de imaxinar outros significados para verbas como culpabilidade, perversión, mal, etc. envelenadas dende séculos polas continuas violacións das igrexas que, a xeito de cancerbeiros de moralidades alleas foron delimitando coidadosamente o territorio polo que podiamos transitar "libremente". Haneke non pensa, e eu tampouco, que sexamos seres fundamentalmente malos e perversos. Todo o contrario. Ao meu/noso redor só vexo xente completamente entregada á causa de amar por riba de todo. O director recoñece que a súa pulsión non é o tratamento morboso da cara escura do ser humano, mais esa parte está aí e cando aflora adoita causar tanto sufrimento que non deixa de ser unha obriga poñer todo o noso esforzo en lembrarnos a nós mesmos as atrocidades que somos quen de cometer. Nese sentido, a cinta blanca, é unha contribución valiosísima, non hai dúbida, pero cinematográficamente non a defendería como unha obra mestra, o que por outra parte non lle quita nada de mérito, pois nin eu son quen para poñer ou quitar medallas a ninguén e ademais considero que tal calificación non é sinón a tradución á arte do totalitarismo que precisamente tratamos de combater. Haneke mesmo, como demiurgo indiscutible da súa obra, agradecería críticas cunha deliberada dose de maldade, estou segura de que son as únicas que recortaría e gardaría se fixera tal cousa (to be continued)

(1) Creo que se podería traducir como "día de acción de grazas". É unha ilustración horrible, seino, pero está moi relacionada coa estética que persegue e ¿consegue? Haneke. O blanco/negro da fotografía non é unha cuestión baladí, nin a ausencia de música, nin esas facianas anxelicais. Pero eu, que adoito complicarme deliberadamente me pregunto se ese mal que castigaba o pastor era un enemigo coñecido...bueno, seguiremos falando disto.

Araki

S. escribe coas veas abertas e deita verbas no ciberespacio que arrecenden a un corpo espido e suoroso no medio dunha noite intensa. S. é un corpo que se celebra a sí mesmo, obedecendo ás incongruencias e derrotas máis previsibles. Gustame a xenerosidade con que te autoproclamas S. e a túa ansiedade por procurar pracer. Tes que atoparte moi incómoda estre tanta cobardía como te arrodea. Deberías marchar á megalópole para respirar. Aquí afogas cada día e aínda que pescudes en tódolos recunchos deste finisterre autocompracente non atoparás o teu sitio. De aquí hai que seguir emigrando S. porque a fame do espíritu atúrase peor que a do bandullo. E o peor e ter que disimulalo. Porque seica non son tempos. A cotío tratan de convencernos de que este é o mellor lugar para vivir. Pero para ti non S. Malia túa descomunal presenza, aquí ninguén te ve. Esgótaste cada día inventando historias que ninguén vai representar e emprendendo proxectos que só serven para xustificar unha partida orzamentaria. Semella que o máis rico é o óso S., e ti es todo carne. Todos se baten polo inocuo, o inodoro e insípido. E ti segues agardando que os ceros e uns cheiren a tabaco, a medias recén sacadas ou a teu cuarto de baño logo dunha ducha refrescante.

In illo tempore....

Foto: Colexio das Ursulinas no Barrio de San Inazio (Bilbao)Para X.V.

Non era o 75 X., era o 77, porque lembro que eu tiña 12 anos cando destacaba por culpa daquel uniforme do antigo colexio. Tampouco me mercaran unha carteira nova para os libros e aquel maldito mandilón de raias azuis sempre me delataba na clase. As clase de francés lémbroas especialmente, era un capítulo no circo e eu tiña que soltar de memoria o texto dun paiaso do que apenas entendía nada. A mesma profesora impartía historia e coa súa vara cantaba na clase "la raza de cro, la raza de ma, la raza de cromañón" e nós a coro repetiamos tamén de memoria. As nenas de doce anos falaban de política, tampouco entendía. E tiña que mentir todo o tempo. O peor sería que descubrisen a profesión do meu pai que para min daquela era o meu heroe. O home que presumía da filla máis lista, e que sempre me colocaba entre as súas pernas cando se sentaba do revés na silla. E logo un día houbo un temporal que nos librou das últimas clases da mañá. Eu xogaba de camiño para a casa cunha bandeiriña de España que pequei nun muro. Custoume unha labazada dun rapaz que me guindou as gafas no regato que se formara coa enxurrada. E seguín sin entender. Obrigado tocar a flauta. Volvíaos tolos na casa con eso. E cando me cansaba ollaba pola fiestra aquel estraño xogo no que todos toleaban batendo unha pelota contra un muro. Bandeiras de cores extrañas e extravagantes chaquetas a cadriños verdes e negros. Non entendía nin sequera os seus nomes, eran dificilísimos. Pero lembro unha canción "begoñako andra mari bizcaiko sandariiiiiii sure seme maitalea..." eu que sei. E os uniformes que tardaban semanas en secar porque non se podían tender no balcón. Mentiras nas fichas do colexio e mentiras ao mercar o pan cando te atopabas con alguén. E logo un río de cor laranxa ¿que era aquilo?. Volvín hai uns anos a aquel barrio, San Inazio. Desapareceran as Ursulinas de Jesús e o río xa era un río. Desapareceran moitas daquelas casas negras que metían medo e brilaba un edificio imposible no medio da cidade. Pero de todo aquilo quedaba o peor, xa sabedes.

Ponlle música Jaco!

Podería ser o día de comezar a escribir, de rematar algún proxecto indefinidamente adiado, de tomar unha sabia decisión, de reflexionar sobre algún balance, de mercar un billete de avión ou de pintar o derradeiro pesadelo. Hoxe podería ser o día de encherte a bicos, tantos, tantos, tantos, tantos como precisas, como mereces polos teus inquebrantables silencios, pola tenra e desinteresada afección a quererme. Hoxe pode ser un día no que morra esa planta e non se cumpran absurdos presaxios, por exemplo ¿non?....e estaría ben tamén celebrar que nos coñecimos, celebrar todas as noites que nos apartamos daquela estridente música dos oitenta para ser tan deliciosamente indecentes. Tamén estaría ben que me agasallases cun 20 dourado, ou mellor un 28D, pero esta vez ten que ser con todo o perigo posible, quéroo dun deses portais de urbanización de luxo e garda de seguridade privada. E que salte a alarma. Veña, atrévete. Pode ser hoxe o día de quedarme durmida co pitillo prendido outra vez. E que soe T.W. ou I.D., mentres dende a distancia, sempre dende a distancia, ollas o absurdo ritual dunha competición que sabes que gañarás sen separarte un centímetro da barra do Bar.

Para S. (X)

Lucian Freud, Retrato Desnudo en un Sofá Rojo, 1989 – 91, óleo sobre tela, 100.2 x 90.2 cm. Colección Privada[imagen]

The only one, única, queres ser a raíña, se non non xogas. Biunívocamente eterna, liña dunha dirección obrigatoria, sen volta atrás, estrada única, cara un archicoñecido paradiso do tedio aniquilador de cores, sabores e emocións. Mefisto foi menos esixente. Agora voltas, raíña destronada, non vou dicir nada, pero vaime doer ata a túa respiración. Por aquí viñeron algúns pero ninguén quixo quedar, claro que eu fixen o que estaba nas miñas mans para que así fora. Debuxei pantasmas horribles na miña superficie mesturando todo este po que se me foi acumulando dende que quedei só. E fuxían disimulando o medo que lles procuraba a miña desacougante presenza. Deliberadamente deixaras unha porta aberta e os visitantes podían adiviñar a túa presenza cando ese colgador baleiro se movía sen explicación. Voltas dun naufraxio prognosticado. Romántica anacrónica e reincidente. Achégate a min e olláte nos teus ollos, falaremos do de sempre, lembrareite o arrecendo da voluptuosidade e serás outra vez S., a miña tatuaxe máis impúdica.

Czarda.

Falo dende o outro lado. Eu podo vervos, por dentro e por fóra, sódes case tan reais para min coma eses xogos nos que non deixades de inventarvos. Dicírvolo procuraríame algo de acougo, algo de excitación, porque ter sempre o control resúltame un pouco aburrido. Por outra banda, e aínda que todos podíades ter feito méritos para estar canda min, un pouco de mágoa si que dades. Véxovos ollarvos cada mañá ao mesmo espello poñendo a mesma cara de sorpresa perante o descoñecido. Menos esa rapaza que se fai chiscadelas a sí mesma e se prepara cada día para representar unha personaxe diferente. Iso sí que me divirte. Pero a maioría non a podedes ver malia ter só que dar media volta e ollar a fiestra do edificio de enfrente. Da igual que teña a luz prendida e a música a todo meter, vós ao voso, a examinar as concordancias da palabra, obra e omisión. A grisalla dos días vaivos entrando na casa e no corpo e ídesvos esvaíndo sen sequera decatarvos. Agás ela. A mina esperanza, a raíña, a afouta e desvergonzada veciña de enfrente que muda cada día de roupa, de espello e de compañía. Ela divírteme porque constrúe cada día unha historia diferente para min, tal e como eu fixen antes de pasar a este observatorio privilexiado dende o que vos asexo...ollade agora por exemplo, véxoa de costas pero a luz do corredor do fondo debuxa perfectamente o seu corpo....mmmmmmm.....só lle habería que poñer un par de cordas para ter o instrumento máis perfecto......escoitade, sóa unha música....

Nacionalidades.

É outro tempo, son outros os espazos, non interferimos coas nosas vidas e non tocamos órganos vitais, podemos sobrevivir sen ar e alimento, só precisamos contextos axeitados, estiramos e comprimimos horas e creamos situacións, falamos sen son e tocamos sen mans, non amolamos a ninguén cos nosos acordos, non temos que traducir porque non hai linguas, e non nos guiamos polo sol, aproveitamos baleiros e chuchamos o que rexeitan outros, non establecemos puntos e programas, e somos conscientes ata o delirio, non deixamos crecer o que non sementamos e non pedimos contas porque nunha houbo saldos que cadrar, as sinapses que nos conectan non as inventamos e obedecemos á harmonía, desconfiamos razoablemente das nosas capacidades para ser normais e cicais mollamos os pés algunha vez, pero sempre hai lume no noso corazón para quecer soidades. Sen fronteiras non hai nacións....¿pois entón?

Imaxe: Galicia mártir, Xaime Quessada, 1980

Instruccións para recoñecer a un mediocre.

Cansa dos mediocres. Podería convivir coa persoas adictas a sustancias perigosas, con obsesos sexuais e con malvados de libro. Pero non cun mediocre. Por iso pasei algo de tempo observándoos ao xeito do entomólogo para recoñecelos inmediatamente e inmunizarme fronte a eles. Son especímenes difíciles de clasificar porque teñen unha capacidade de adaptación deliberadamente a proba de toda selección natural. Crecen e multiplícanse independientemente das condicións do entorno e eu ata diría que o seu caldo de cultivo son os contextos máis evolucionados económica e socialmente. Non me interesan os mediocres con poder, eses non me afectan, polo menos directamente. Arporízanme os que cada día entran sen chamar na túa rutina e de socato están aí pontificando ao teu carón, no traballo ou apoiados na barra do bar onde tomas café diariamente. Últimamente son tantos que decidín tomar medidas de urxencia para mantelos a raia e contrarrestar a súa impertinencia. E pensei que cicais alguén sacaría proveito das miñas observacións. Pois ben, é doado recoñecelos. Comparten un perfíl bastante homoxéneo. Os mediocres adoitan estar ao día en todo o que sexa alternativo. Encántalles esa etiqueta. Son tan absolutamente previsibles que non poden vivir sen estar suscritos a algunha páxina de predición meteorolóxica. Comprobádeo. Todxs teñen algunha destas páxinas na súa carpeta de favoritos. Non saberían que facer se mudan mínimamente as condicións atmosféricas. Se viven da cousa pública son a adictos ao concurso oposición e á promoción interna e no mundo de aí fóra non os distinguiredes moito das sambesugas se ollades as súas estratexias de adaptación ao medio. Os mediocres desprezan a educación dxs teus fillxs se levan roupa de marca, eles que semellan auténticos paquetes postais con tanta pegatina, chapa e mensaxe que levan na roupa. Implícanse en todo acto de protesta social que se organice nun radio de cen quilómetros. Tanto lles ten a loita da muller como a do pobo palestino, gústanlles especialmente as reveindicacións minoritarias onde lles é máis doado sentirse verdadeiramente orixinais. A defensa dunha praia nudista, por exemplo, fainos sentírense como adalides dunha causa que inventaron eles. Aí é donde máis dano fan. Porque a súa solidariedade de cartón-pedra confunde a moitx despistadx. O seu vulgar e deforme ego impídelles degustar todo aquilo que sexa masivo e comercial. Esto é estupendo porque cando os ves movéndose ao ritmo de Michael Jackson, por exemplo, é divertidísimo, eles siguen movéndose con aquela cadencia hippy que memorizou o seu corpo. Non pensedes nos frikis, non. Bueno, como moito, os mediocres serían un tipo de friki intelectualizado. Ignatius J.Reilly non era ningún mediocre. Xa quixeran. As antípodas. Os mediocres rexeitan aos heroes de calquera pelaxe, e como saben que eles nunca poderán destacar polos seus propios méritos, agóchanos e rexéitanos baixo o pretexto de seren os culpables de tódolos males da sociedade, igual que detestan ao capitalismo, aínda que non leran na vida un trabado básico de economía nin de política. Adoitan falar linguas vernáculas para desgracia das mesmas, pois fórzana dun xeito tan animal que as deixan totalmente irreconocibles. E ollo, que os mediocres len boa literatura, e en canto poden, veña ou non a conto, espétanche unha cita de Cioran ou Paul Celan. Bueno, en resumen e modificando un pouco a cita de J.S. que elixiu John Kennedy Toole para o seu libro "a un verdadeiro xenio o recoñeceredes ao momento, porque todos os mediocres se conxuran contra el.

Pegada da foto CLIC (grazas A. pola idea da foto)

Lie To Me

Non son o profesor Ekman pero detecto doadamente a mentira. Uns segundos de máis ou de menos en respostar e xa teño a túa radiografía moral. Sinxelo. Semella simple ¿non? a partires de aí todo é vulgarmente previsible. Por iso damos un paso adiante. E non mentimos. Ou decidimos deixar de facelo. Pero houbo un lapso, mentres non se tomou esa decisión. Moveuse a dama estratéxicamente. As reglas aplicáronse cunha unilateralidade gastronómica. Botamos un pouco de fariña aquí e remexemos, a masa endurece, seguro. Pero coitadx, ti seguías cumprindo co ritual de bicar a fonte de auga fresca. E un bo dia pasou aquilo. E tragaches terra. Entón decides ti tamén facerte cunha boa provisión de especias. E estivo ben. Foi un ir probando de seguido e a cada paso aquelo sabía mellor. Exótico, afrutado, doce, salgado, infinitas combinacións podías facer con todo ese material. E sempre, sempre acadabas o punto que te facía irresistible. E como non había premio por ningures o xogo non podía ser máis emocionante. Competías contra ti mesmx. E cada día víaste rodeadx de moreas de Doppelgänger que non tiñan nada de diabólico. Non, non eran eses xemelgos malvados que enchen a mala literatura. Eran criaturas perfectas, belas, afoutas, que podían reproducirse só con que ti as pensaras. O xogo complícase. E non pensemos xa se eses seres se che rebelaran e tomasen decisións propias. Non penses niso. Vai a fonte e fai como que a auga é clara e fresca. Tes o control absoluto das sensacións, iso pon no teu flamante currículo. Logo só hai que facer como co viño. Agardar o tempo xusto a que fermente ben a uva e trasfegalo a envases máis pequenos. Así fabricas as emocións coas que terás que pasar o inverno. O bagazo hai quen o guinda ao lixo ou o emprega como estrume nun orixinal proceso de rexeneración. Ti non. Ti tes o alambique para fabricar o licor máis delirante. Aínda máis irresistible. Co siso atrapallado o xogo tórnase aínda máis excitante. Constrúes historias, contextos, soños e sustancias. Agora es unx alquimista de primeira. Podes baixar e subir sen que ninguén aprecie teus movementos e non tes nin que respirar para obter o que queres. Mentiras, verdades, que era iso. Agora es deus.

Resumo dun capítulo da serie.

Cortocircuito.

Cortocircuito. Move a cámara. Camiña para atrás e cruza en bermello. E non durmas, iso é fundamental. Agarda a que haxa temporal. Comeza a correr antes do pistoletazo de saída e non tomes precaucións. Pisa a liña continua e acelera cando vexas unha curva. Mestura bebidas alcólicas e profana tumbas. Coa ortografía non podes e a sintaxe tela demasiado interiorizada. Rexeita paradigmas e inventa argumentos. Confórmate. Repasa ben as instruccións para non respetar ningún punto e lembra, lembra que non tes que lembrar. Colorea sen termar da liña de puntos e come a clara, é o máis rico. E non deixes a xema, é o mellor. Primeira mentira materna e por exclusión. Se a terra se move sáe á rúa, camiña de vagar. Non elixas. Que chova a cachón. Non respires. Non improvises. Tes frío, íspete entón. Pero procura a rima. Que haxa harmonía. E non pospoñas máis esa viaxe.

Foto: domingo, 01:00 am.

Cuñadxs somos todos.

O noso J.L.Balbín, sempre ten a clave para propoñer tema, por algo será que se autonomea con ese saboroso arrecendo. Debeu albiscar ese brillo especial nos ollos que delata a o irreflenable desexo de catarse colectiva e repartiu coitelos con chourizo propoñendo xs coitadxs cuñadxs como diana das nosas ensanguentadas verbas. A caixa de Pandora tiña lume e enchoupámonos a gusto no caldo primixenio dos tópicos máis divertidos. Non podería reproducirvos nin media ducia dos microrrelatos que literalmente nos demediaron a case todxs. Primeiro porque por aquí tamén andan xs cuñadxs, eses seres omnipresentes que aparecen nos máis inesperados recunchos das nosas vidas. As redes sociais son o paradiso dxs cuñadxs, ¿ou non sentides a seu alento na nuca cada vez que pecades no feisbol? Pero tampouco podería porque estabamos tan desatados que as conversas eran a cinco e seis voces e alí, malia que alguén dixo que estaba tomando apuntes, non quedou nada escrito. Eu teño algún tesouro entre o mundo do cuñadazgo que algún día aproveitarei para un monólogo adhoc nun contubernio que se precie, pero só entre moi amigos. Houbo microanécdotas e relatos de longa duración onde algunha falcatruada da cuñadería trouxo consecuencias emocionais e profesionais. Contadas por quen ten o elixir para construir historias foi un agasallo para todxs. E no medio alí caladiño o noso profesor Ekman, coma se non fose con el a cousa, coma se non fose o culpable de todo, facéndose o inocente. Menos mal que chegou Paranokia, o vice en itinere que sempre rega con fartura os escasísimos silencios que impón a cuchipanda. Que ben o pasamos!

Con Alfredo no Volter, ano 82.

Para Rafa, agradecida do seu convite para colaborar co seu
Ourense No Tempo

O texto deste post publicarase en Ourense No Tempo, un click descontrolado fixo que saíra aquí antes de tempo, desculpen os comentaristas.

Pasatempo artístico de temporada.

Celebro a actualización de pasatempos vangardistas coa miña particular proposta.O caso é que o autor desta composición retoume hai un tempo a descubrir algunhas das referencias que me sinala. Para contentar ao artista teño que adiviñar polo menos cinco artistas pero eu só vexo por aí agochado a Munch e O Bosco. A ver oh....un pouco de axuda, amigos!

Terapia.

O psicólgo veña a facer preguntas estúpidas ¿que quere descubrir? pero se o levo escrito na cara, preguntoulle polas súas primeiras lembranzas, A. cóntame o teu primeiro recordo, unha lagartixa corría entre os meus pes pequechos e perdidos, e bágoas, desolación, frío...e logo un vello que sae dunha casoupa, máncame ao collerme e próeme ao bicarme coa súa barba, logo méteme na súa cova, si A. pero teus pais ¿onde andaban?, alí no río, e máis aló, C. e A. xogaban, non querían saber de min, eu ía dun lado a outro na procura de, tamén lembro, tómate o teu tempo A. reláxate, ollo o teu caderno, imaxino gráficos pretenciosos e sabiamente inútiles, o psicólogo veña a facer preguntas estúpidas, cóntollo M.? ¿cóntolle que non teño traumas? mellor erguerse e que se deite el aquí, si tamén lembro iso, si, si, houbo moitos episodios de violencia, e medo, sobre todo ao achegarse o nadal, ao achegarse unha data de celebración obrigada, pero logo coñecín a M., e bueno, creo que o pasado, unha película mal enfiada, pero eu estou aquí para que me explique por que son tan feliz, ¿que non hai test para iso?, vale, pois lembro, lembro...

Pista da imaxe: O Paseo, Marc Chagall

O misterioso incidente do tanga a media mañá.

Cargada coas bolsas de plástico do Mercadona e vai e soa teléfono. Pouso unha bolsa para poder coller a chamada e reanudo o camiño á casa nunha imposible, ridícula e perigosa postura. A chaqueta de punto subíndoseme por detrás e o pantalón perigosamente descendendo dende a xa insegura posición inicial de cadera baixa cara vai ti saber onde. Mais o portal da casa estaba a escasos tres metros, tería tempo de abrir e e mentres viña o ascensor recolocarme un pouco decentemente suadeira e pantalón. Quen me mandaría a min coller aquela chamada, tan comprometida ademais. Torcendo o pescozo ía eu falando e tratando de cumprir co respeto que lle teño a amiga T. cando de súpeto ¡¡¡aquilo!!!. Sinto que alguén me turra pola cinta da miña tanga. Deus. Eu completamente inmobilizada grazas ao teléfono e ás bolsas da compra. E aquela vella a saloucar como unha vella, atribuíndome todas as indecencias da biblia. Con vergonza e de esguello, ollo ao meu redor para comprobar se non traspasaría o espello. Tiven un acceso de violencia que fun quen de desobedecer. En canto pousei as bolsas e subín ben o pantalón a vella xa fuxira coas présas que lle infundira a xenreira contra min. Seguín acudindo puntualmente ao mercadona pero, iso si, ben axeitadiña e tapada ata as orellas.

A foto é só un reclamo, todo parecido coa realidade é pura coincidencia. Pista aquí.

Jockey full of Bourbon.

A ansiedade turra da miña vontade contra a noitiña, teño que liscar mercar a miña dose como calquera ionqui, por iso non me mete medo a sinistra ruela que me leva cara a máquina expendedora, e non me sinto estraña a carón dos afiliados á última hora. Facianas talladas polo hábito de enviar vascas sen mastigar cando cada minuto deixa a súa coitelada nun corpo cicais demasiado limitado para tanta violencia laboral. Facianas que adoitan conxelarse nun sorriso tan sinceiro como as incongruencias que provoca unha chea por noite. Os corpos non aguantan. Os deles, os que están no bar, á vista está que non. As moedas caen na máquina coa indiscreción das olladas dos subalternos da noite. Sempre o mesmo ritual. Logo cúspeme os cartos á cara, gústalle que lle entren a modiño, quere verme humillada cada día recoñecéndolle meu vicio ben clariño. Agora toca o máis atrevido. Devolver un sorriso a cada un destes atlantes que non terman de si. Ese momento no que a camareira mais eu facémonos chiscadelas de solidariedade nas que nos contamos unhas cantas historias. Onte, as dúas deixamos que Mohamed nos amosase a súa mercadoría e nos falase dos seus pequenos aos que con sorte verá nun ou dous anos. Cantas pulseiras non terá que vender para liscar da súa aldea e volver coas mans baleiras. Desubicados estamos todos. Esta rapaza preciosa, delicadísimamente maquillada, non tiña que estar aquí, agasallando sorrisos de veludo a cambio de indecentes verbas que estouran fóra de tempo e lugar. ¿ou si?. Dan ganas de recolocar as cousas, de baleiralo todo e limpar ben a cidade para logo estender un pano como aqueles que se poñían a clareo. Boa noite e boa fin de semana a todxs.

Tempo.

-¿e mancarasme?
-Non, irei a modo, paseniño, non che doerá nadiña.
- Pero...¿estarei preparada?
- Si, és unha muller consecuente.
- Pero é que as veces dubido...
- Normal, a dúbida e a túa razón de ser. Non a miña.
- Non sei...eu non te chamei...¿ou si?
- Non, non me chamaches, pero sabías que devecía por ti, e aínda así teimabas pola miña insistencia. Foi doado deducir...
- Claro, deducir...ese monstro.
- Muller, non dramatices. Veña, acouga e disfruta co que queda.
- E que queda? ¿canto queda?
- ¿Canto? Esa teima vosa co tempo. Queda todo e queda nada. Se cadra aínda nada empezou e xa estás cismando.
- ¿decatareime de algo? ¿haberá cambios importantes?
- Claro. Pero sentiráste ben, ata liberada.
- Vale, pero non me manques.

Foto: A.A.F.R.

Ágora, Alenjandro Amenábar

Ágora. Unha de romanos. Un pouco cruel cicais, pero así, en quente, creo que vin unha versión seria dos Monty Piton. A ver, en serio. Unha superproducción, pero non unha grande película. As verbas do propio director me confirman esta rápida impresión. O nin fu nin fa do sabio crítico, temén. Si, Alejandro recuperará o investido, sí que é unha película ambiciosa e sí que logrará captar a atención do espectador. Se deses parámetros depende a excelencia de Ágora, sobresaliente. Pero se rascamos un pouco descubrimos doadamente unha decepcionante posta en escea onde a grandilocuencia e a esaxeración rematan por facer da peli unha simple producto cultural. Que funciona, si, xa o dixen, en termos de economía. Pero non en clave artística. Mágoa o escaso partido tirado de actrices como Raquel Weisz, que malia a súa poderosa presenza non logra facernos escoitar á grande científica. Que Amenábar pode facer a película que quere está claro, e deliberadamente quixo facer unha obra políticamente correcta. Hai mercado para a crítica ao fundamentalismo relixioso e reivindicacións de xénero, por eso precisamente é unha mágoa que se traballe nese interesante eido con técnicas e recursos de cine puramente comercial. E diredes que o cine independiente está ben pero que non chega ao público. É certo. Pero moito me temo que a superficialidade e grandilocuencia que aquí se desprega non axude moito a reflexionar sobre as nefastas consecuencias da intoleracia política, relixiosa ou calquera outra. Eu imaxino outra Hypatia, unha señora moito menos glamurosa e máis implicada co seu tempo, con moitas más contradiccións, ou menos, pero moito máis humana que esta beleza de Raquel Weisz pola que non pasan os anos. Lin críticas que louvan moito a excelencia na recreación temporal, mais eses planos cenitais, os contrapicados e os uso da técnica google earth non axudan tampouco a meterse en situación. A., que adoita, malia a súa inexperiencia cinéfila, ollar os filmes cun ollo crítico moi interesante, dixo que había moito xogo de bos e malos na peli. O dito, macroproducción que non grande película.

"Tres anacos de nú que non 4", A.A.F.R.

A primeira venda de obra de A. Non puxo moito interese. O artista lévase mal coa economía. Pero un tal M. porfiou por un cadriño que representa unha pube. H. dixo que cecais fose todo cousa dunha arroutada dun galán para impresionar á moza nunha noite de esmorga. Fixemos unhas risas. O artista falou de alugar o orixinal por un módico prezo e H. turrou da brincadeira engadindo que nese caso non se admitirían devolucións nin presentando o tíket de compra. Agora río imaxinando un anaco de corpo adornando o estudo dun representante de productos farmacéuticos. O tipo di que agora está en Portugal pero que si o artista o agarda no bar de H. rematarán o negocio. Di que está cavilando en levar os tres cadriños que forman o conxunto, pero que en todo caso queda co do medio. ¡parabéns A.!

Imaxes: "Tres anacos de nú que non catro", Aser A.Fdez. Rey".

Frozen River, Courtney Hunt

Frozen River comeza cun primeirísimo primeiro plano da faciana de Ray (Melissa Leo) rota por un choro insoportablemente silencioso. O orgullo empurra unhas bágoas que van tallando un rostro que cicais moito antes acubillara algún que outro sorriso. Ray ten a forza dun boxeador segundos antes do combate. A súa forza transmítenola Cortney Hunt perfectamente desdramatizada nese espello no que a ollamos loitando por poñer un pouco de rimmel para agochar unha vaga que ameaza con esnaquizala completamente. Unha historia de dúas mulleres nun territorio de fronteira, a reserva dos Mokauks, metáfora desalentadora, como o propio río xeado, que engade un plus de frialdade a unha historia de supervivencia da que nos podemos sentir víctimas e culpables. Ray sae da casa disposta a todo para sacar adiante aos seus, vémola loitar contra o xeo coa determinación dun ser imbuido dunha forza que só se pode comparar á que desprega a mesma natureza. O filme desprende dignidade a raudales grazas a un guión intelixente e de ritmo adecuado que nos amosa personaxes nada estereotipadas que debuxan uns matices moi realistas nas relacións humanas se caer nunca no sentimentalismo. Un filme que conta coa intelixencia e entrega do espectador que non precisa que lle expliques os diálogos e non quere aturar leccións sociais e políticas. E, ademáis, creo que por primeira vez en moitísimo tempo, estamos ante unha película de mulleres case na súa totalidade. Protagonistas, dirección, guión, fotografía, casting, música...e claro que se nota. A cámara de Courtney Hunt fálanos dun xeito moi familiar.

Enxeñoso

Un libro para explicar unha verba. Semella esaxerado, mais o enxeño é precisamente o cumio da concisión e o desprezo case absoluto pola explicación. O autor ten que contradecirse por forza se quere escribir un libro, porque ¿como publicar unha frase por enxeñosa que sexa? Son duascentas oitenta páxinas pero poderían ser cincocentas ou vinte volumes no caso que o autor quixese engadir anexos con aforismos, semaforismos, greguerías, e sátiras de Graciáns, Putiks, De La Sernas, Quevedos e os centos, milleiros de columnistas e tertuliáns, que viven da ironía, esa abraiante descoberta que todo o convirte en ouro.

Derrúbao ao quinto asalto Coleman.

Fai disfrutar ao público e derrúbao ao quinto asalto....A partir máis o menos de aquí vin a película que me fixo lembrar a recomendación do libro de Philip Roth que hai escasos días me fixo Paz. De momento desenfío e enguedello o nobelo que forman esas verbas e lembro a túa historia, S., e que ogallá tiveses un adestrador e lle fixeras caso. Pero non. Fas sempre o mesmo. Colles os mandos e desprezando todas as previsións meteorolóxicas pilotas a túa aeronave contra a jet stream sen preocuparte polo tren de aterraxe. O ceo está cheo de ameazas pero ti só ves estrelas e horóscopos favorables. Deveces polas turbulencias e disfrutas das inestabilidades e ata cres no funcionamento desa brincadeira de kit de salvamento. Pois eu teño medo a voar. Sei que pode ser unha parvada pero prefiro precipitarme deliberadamente. E ao público que lle dean. Que se divirtan vendo Impacto Total se queren morbo e descargar adrenalina. Hai castings que non interesan, de verdade, faille caso ao adestrador e olla as pupilas rabiosamente dilatadas do adversario. A acción é contraria á reflexión, dicíalle Coleman a Fauni no filme, faille caso ao vello profesor. E, si, xa sei que me dirás que el mesmo incumpría as súas sentenzas, pero, deliberadamente e porque Fauni era o su último amor.

Por fin son pedra.

por fin de pedra
agardei eóns
pola sutilidade dun demiurgo

fachendoso de densidades e proporcións

por fin alonxada de deus

e esclava da materia máis fria e estarrecedora

para abrasarte
por fin son pedra
materia
para escarnio de filósofos
ignífuga e abrasadora
a chuvia esvara polas miñas costas sen que
e xa non teño tampouco que
que ledicia!
de pedra...

Foto: Victoria Diehl

Mentira.

Sempre minto, e aínda así non es quen de descifrarme. Só que teño que mentir deliberadamente o que me causa certas incomodidades e preocupacións. Teño que vixiar tamén os meus soños, territorio vulnerábel onde adoitan campar os noxentos trasnos das lembranzas e medias verdades. Ao comezo mentía coma quen rebelisca involuntariamente un globo, como sorprendéndome da inminente explosión-enxurrada de preguntas que turrarían dunha interminable ringleira de mentiras que nos afastarían para sempre. Porque non queres saber nada desas miserables mentiras de consolación, de cara descuberta, de complicidade, de medias tintas, de quid pro quo. Non, ti queres mentiras afoutas e ben feitas, preparadas a lume lento especialmente para a ocasión, e, podendo ser, ben regadas con todas as nosas fantasías de crianza. E aínda así non es quen de descifrarme. Cicais porque xa non minto. Cicais porque ti es a mentira máis grande que me engule sen sequera eu decatarme.

Imaxe: Soño e mentira de Franco, P.Picasso, 1937.

Tokio Blues, Murakami

Vou cara o comercial, hai que superar prexuizos. A famosa triloxía terá que agardar pero darei conta dela. Convenceume Vargas Llosa naquel artigo (outro prexuizo a superar), pero sobre todo convenceume Chis e Lula , entre outras. De momento estou con este desacougane blues seguindo as pegadas de Watanabe, a ver que decide facer coa súa tristeza. Non me gustan moito as historias de amor pero, o dito, hai que superar prexuizos e xa levo tres chanzos nunha subida que me está procurando un lecer como lectora polo que xa devecía dende hai tempo. Tema superado o amor adolescente. Pode que sí. E máis a estas alturas da vida. Pero para xs que procuramos que esa explosión hormonal nos siga axudando a enfrontarnos á cruda realidade, esta lectura é un bálsamo que cura as consecuencias da nosa extrema escolla racional perante a vida. A medio camiño de Tokio estou disfrutando coas "deformacións" de Naoko e coas frikadas de Midori, e a derrota dos que van morrendo, que son moitos, nesta novela que reflexa unha inútil batalla contra a vida. Murakami lévame polos barrios de Tokio, por esa sinistra residencia onde Naoko trata de recuperarse da súa "deformidade", que me lembra tanto esoutra ribeira escura, onde se amorean os inadaptados, os castigados pola súa incapacidade para verbalizar ou por ver demasiado claro. As personaxes femininas completan un cadro interesantísimo de mulleres que toman decisións definitivas. Aí está Reiko. A súa mente fixo "crak" moitas veces, ata que decidiu apartarse para non contaxiar aos que aínda teñen posibilidades de atopar a felicidade. E Watanabe intentando comprender tanta contradición e tando sufrimento. Procurando solucións efímeras para poder sobrevivir día a día a insoportable transcendentalidade da vida. Non sei como rematará a historia, pero este blues, de momento, estame a parecer un libro altamente recomendable para adolescentes crónicos e anacrónicos. ¿e faleivos da banda sonora?. Un gustazo.

Para V. (I)

Na primaveira de 1974, uns campesiños de Litong atoparon casualmente unha figura de terracota. Era o primeiro dos 7000 guerreiros de barro que montaban garda no mausoleo do emperador Qin Shi Huangdi. Un tal Walpole atopou unha verba preciosa para nomear estas casualidades. Serendipia. Eu estou convencida, querida V. que as cousas máis valiosas, un tesouro, unha idea, o amor, están aí agardando por quen non vai na súa procura. Estaba aí aquel mofo azul que casualmente infectou a placa Petri de Fleming matando a bacteria que el cultivaba. Ata Einstein, nun dos seus alardes de humildade, se me perdoas o oxímoron, recoñeceu a contribución da casualidade nas súas teorías máis sobranceiras. Gustaríame fabricar unha casualidade para ti....

Unha tarde escoitando a Chet Baker compoñerás un poema. Semanas máis tarde asistirás a un recital poético convidada por unha amiga e escoitarás teus propios versos. A ollada do poeta delátao. Pero ti xa non recoñeces os signos daquela lingua antiga que te empeñaras en descifrar. E mentras o poeta recita, ti tarareas Embraceable You. Queres chegar á casa, quitar a roupa e poñer o disco, por iso te despedirás con toda a cortesía e rapidez que podes. Non consintes insistencias nin olladas indisimuladamente suxerentes. Queres chegar canto antes. Adoitas camiñar coa cabeza baixa e distraída. Por iso nunca te chamou a atención aquel home que dende meses agardaba horas fronte ao teu portal para ollarte só un minuto.

Eu imaxino a felicidade sempre en liberdade. De ser un animal sería un de corpo serpentiforme e de boca ampla, un ser esvaradío e case inaprensible. Ou unha alga, por exemplo. Seres de espacios abisais que morren inmediatamente cando os levamos ao laboratorio.

FOTO: Casco de Leiro. Idade de Bronce final, atopado de xeito fortuito por José Vicente Somoza, dentro dunha vasilla de barro, durante unhas obras de construción dun galpón na parroquia Leiro, concello de Rianxo.

Para S. (IX)

Marina Abramovic, Performance The Lips of Thomas, 1976

Encantábache S. Deitarte boca arriba e botar unhas caladiñas mentres sucedían cousas tan excitantes. Disfrutabas concentrada co primeiro pitillo do día, mentres se abrian de socato todas as cancelas. Cidade sitiada ese teu corpo que amaga querer defenderse seguindo as instruccións do enimigo. Ordes contradictorias que se volven súplicas desatendidas para cambiar de contino a paisaxe. Que doado desobedecerte S. Son quen de derribarte e construirte mil veces por segundo e esnaquizar teu corpo-continente en tantos anacos como notas ten este Blue Monn e logo xuntalos de contado facéndote todo o dano que me pidas. As fisuras desaparecen baixo a lava suavemente mentres apuras unha calada que xa non existe.

Para S. (VIII)

Quitei a pel nada máis intuirte. Queríame totalmente espida. Cando se devece polo enimigo non veñen a conto barricadas e estratexias. ¿para acordar vendo a cidade derruida?. Ficarei estarricada co meu corpo de herba fresca cubrindo a paisaxe mentres ti toleas nunha voráxine interminable de sucesión de estacións. Alá logo ti coa pantasma da túa conciencia ou como se chame ese anxo vengador que espreita polas fendas das decisións. Quérome espida para disfrutarme e tocarme coas túas mans. Desprotexida estou máis segura.

Maruja Mallo, impresión rápida.

¿pero Maruja Mallo coñecía a Warhol? foi a pregunta de Alma cando visitabamos a exposición. Logo podo falarlle de por que descoñecemos a esta artista, da invisibilidade da muller na arte, do mundo propio da artista e de mil cousas máis que virían ao caso. E logo debetimos con M. e seus amigos sobre si a obra de Maruja merece tanta consideración, si a súa obra ten calidade de seu, se o feito de ser muller nun mundo de homes pode engadir ou restar méritos. Que si evolucionou cara a simplicidade. Si, evolucionou cara formas aparentemente sinxelas. Pero eses perfís forzadamente xeométricos dan conta da súa pericia co debuxo. Os bocetos falan da súa destreza coa técnica. Surrealista, futurista, simbolista. Un bo resumo do que foron as vangardas. Arte como forma de vida. Excesivamente intelectualizada? E narcisista. Difícil?. Non tanto. Escoitala é case tan pracenteiro como admirar a súa obra.

Quixeches tocarme M.

Quixeches tocarme M. cando me pensabas e pechabas forte os ollos para crearme. Coa luz prendida gustábache máis. E pregabasme que te ollase mentres me memorizabas. Agora perdéronse algúns matices pero só con que te decidas un pouco alí estarei. No espello. Érgueste sorrindo a aloumiñas a frialdade do meu ventre movéndose ao ritmo dos reflexos que imaxinas. Cómplice do teu desexo retardas sensacións. Hai tempo. Xa se compón a figura con reminiscencias recuperadas pola túa teima de rescribir constantemente o mesmo parágrafo. Velaí estou xa, completamente debuxada. ¿vaste agora? véxote satisfeita co teu manancial de posibilidades. Pensas. Deliciosa esta dor ao abrollar as pólas en pleno outono. A túa man apalpa novas vetas que non codiciaras aínda. Entornas a porta mentras quezo co teu alento que nunca soa a despedida e entón é cando...

Foto: María Jesús Fariña

Esmorgantes. Nin deus nin patria nin rei, abofé.

Foto: "Nindeusninpatrianinrei@grandeespino.es" by Ollazos Outumuro.

É que unha esmorga con amigos dos amigos é máis que unha festa. Velaí está o resultado, perfectamente arumizado. Cortar xamón é unha preciosa metáfora que convida a reflexionar sobre a xenerosidade e a bondade. Un sorriso por tras dun frío obxectivo fotográfico foi a miña foto preferida. Ser quen de traspasar o espello e valorar ese silencio prolongado ou unhas verbas nun idioma descoñecido e exótico que evocan Sherezades trastocando instintos e respostas primarias. Velaí a emoción de sentírmonos parte da civilización. Un músico concentrado na felicidade do auditorio que baila o rap do fontaneiro coa melodía do no woman dont cry. Anfitrionaxe de luxo carnal de delirio e bendicións escatolóxicas que convidan a unha santa voluptuosidade que aguilloa preguizas, arbiter elegantiae, quen fose Petronio para escribirte. E insultar á Benemérita. Mil veces máis che cuspiría nesas gafas de sol que non agochan a túa salvaxe ignonimia, eran as túas costas as que tiñan que estar no lume por invocar a choiva nun día de tanta ledicia. Pero abondou co tarareo dunha pegañenta cumbia para esquecerte. Andalucía, Extremadura, Persia, Lugo e Nogueira de Ramuín ...topónimos amoreados a carón dun mapa de solidariedades deliberadamente analóxicas. E agora que o penso...¡que acaído Meat Love como BSO!

a Paco, Lourdes, Anxos, , Xose Luís, Mina, Quico, XanDaCova, XaimeDaPena, Lula Fortune, Arume dos Piñeiros, Conchy, Mani, Inma, Pablo, Juanma, Apicultor, Lorena, Aser, Medela, Chus, Virxinia, a aos que non puideron vir...Rubén, Vicky, Anxo...

A palabra das fillas de Eva, Teresa Moure.

O problema é que non soporto que me rifen. Por iso che vou facer unha crítica aceda, T., unha resposta axeitada ao desacougo que me procuraron estes teus relatos. Recoñezo a afouteza do teu discurso e prendería agora mesmo un facho para alumear o camiño da xustiza que persegues, mais non vou coller este tren. Non precisamos máis culpabilidades, T. e agora que son chegados os tempos de poder elixir non me veñas con monsergas de reconciliación co corpo e lactancias morais. Agora que por fin albiscabamos a oportunidade de disfrutarmonos sen tabúes ¿temos que sentirnos culpables de toda esa morea de novos pecados postmodernós? ¿nais desnaturalizadas por rexeitar a nosa condición de mamíferos? ¿paréceche moito progreso o destas novas nais entregadas ao mamoneo ata que os fillos teñan dentes?. Teño visto e ata sufrido o desprezo desta nova corrente de pensamento que nos quere devolver aos tempos da Rexenta. Tampouco creo nas xeneralidades, sempre levan ao topicazo, T., e de aí á discriminación hai un nanosegundo. Que os homes non teñan ou agochen os sentimentos é quedarse co resumo da contratapa. Eu, aínda que non teña tempo, prefiro botar unha ollada ben adentro, subliñar e ata facer anotacións con rotulador se é preciso. Que somos máis complexas, que amosamos máis doadamente o que sentimos e que iso nos convirte en seres encantadores e morbosos, seino porque son muller e gosto moitísimo das mulleres, pero iso non quita que aprecie a fondura e o pracer de afondar no tamén misterioso mundo dos machos varóns. Se cadra hai que insistir e turrar un pouco de mais, pero paga a pena. O que non paga a pena e cargar con vellas culpas e inventar outras novas. Eu teño tan pouco que ver co xenocidio das tribus amerindias como co monocorde discurso paternalista e algunhas filosofías feministas lamentablemente tan castradoras elas.